سبک زندگی منتظرانه به روایت دعای «مکارم الاخلاق»
تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۴۸۳۲۶
به گزارش خبرگزاري بسيج استان مركزي ؛ آموزه های مهدویِ امام سجاد (ع) كه در صحیفه سجادیه آمده است ،علاوه بر آنکه انتظار را برترین اعمال معرفی می کنند در دعاهایی همچون مکارم الاخلاق سبک زندگی منتظرانه را که سبب مصونیت از فتنه های آخرالزمان می شود، تبیین می کنند در زير به بخشي از سئوالات پاسخ داده شده است :
*با توجه به فاصله زمانی بین حیات امام سجاد(ع) و ولادت و غیبت امام عصر(عج) آیا می توان در لسان و نیز دعاهای امام سجاد(ع) درباره فرزندان حضرت مهدی(عج) اشاراتی یافت؟
بله؛ امام سجاد(ع) در فرمایشی به اصل نیاز حجت الهی در هرزمانی اشاره می کنند و می فرمایند: «لا تَخلُو الأَرضَ إِلی أَن تَقُومَ السّاعةُ مِن حُجَّةٍ، وَ لَو لا ذلِکَ لَم یُعبَدِ اللهُ؛ تا روز قیامت، زمین ازحجّت خداوند، خالی نخواهد شد و اگراو نباشد، خداوند عبادت نمی شود» که جایگاه و اهمیت حجت خدا را روی زمین نشان می دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام سجاد(ع) پیرامون اصل انتظار می فرمایند: «اِنْتِظارُ الْفَرَجِ مِنْ اَعْظَمِ الْعَمَلِ؛ انتـظار فــرج از جمله بزرگترين اعمال انسان است.» و ایشان در بیان دیگری همگان را نسبت به فتنه های آخرالزمان حذر می دهند و به یکی از یاران خود به نام «اباخالد» می فرمایند: «یا اباخالد لَتأتِیَنَّ فِتَنٌ کَقِطَعِ اللَّیْلِ المُظْلِمِ لایَنْجُو الاّ مَنْ أَخَذَ اللهُ مِیثاقَهُ اوُلئکَ مَصابیحُ الهُدی وَ یَنابِیعُ العِلْم یُنْجِیهِمُ اللهُ مِنْ کُلِّ فِتْنَةٍ مُظْلِمَةٍ»؛ «ای اباخالد! برای شما فتنه‌هایی چون پاره‌های شب تاریک پیش خواهد آمد، از این فتنه‌ها نجات نمی‌یابد، جز کسی که خداوند از او پیمان گرفته باشد، که آنها مشعل‌های هدایت و سرچشمه‌های دانش و فضیلت هستند، خداوند به وسیله آنها از هر فتنه ظلمانی نجات می‌دهد»
*این چه پیمانی است که اعتقاد به آن، انسان را از فتنه ها نجات می دهد؟
امام سجاد(ع) در این باره می فرمایند: «یَا أَبَا خَالِدٍ إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى ذِکْرُهُ أَعْطَاهُمْ مِنَ الْعُقُولِ وَ الْأَفْهَامِ وَ الْمَعْرِفَةِ مَا صَارَتْ بِهِ الْغَیْبَةُ عِنْدَهُمْ بِمَنْزِلَةِ الْمُشَاهَدَةِ وَ جَعَلَهُمْ فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِینَ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ ص بِالسَّیْفِ أُولَئِکَ الْمُخْلَصُونَ حَقّاً وَ شِیعَتُنَا صِدْقاً وَ الدُّعَاةُ إِلَى دِینِ اللَّهِ سِرّاً وَ جَهْراً وَ قَالَ (علیه السلام) انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنْ أَعْظَمِ الْفَرَج؛ اى اباخالد مردم زمان او که معتقد به امامت وى هستند و منتظر ظهور او هستند ، از مردم تمام زمانها بهترند؛ زیرا خداوند عقل و فهمى به آنها داده که غیبت در نزد آنها حکم مشاهده را دارد! خداوند آن ها را در آن زمان مثل کسانى می‌داند که با شمشیر در پیش روى پیغمبر(ص) (علیه دشمنان دین) پیکار کردهاند، آنها مخلصان حقیقى و شیعیان راستگوى ما هستند که مردم را به طور آشکار و نهان به دین خدا می‌خوانند». و هم فرمود: «انتظار فرج بزرگترین فرج است.»
* در کلام حضرت زین العابدین(ع) چه کسانی در این انتظار توفیق یافته و با آن از فتنه ها مصون می مانند؟
قطعا افرادی که در زمان غیبت ثابت قدم باشند و از فتنه ها دور بمانند، پاداش دریافت خواهند کرد؛ امام زین العابدین(ع) در این باره می فرمایند: «مَن ثَبَتَ على وَلايتِنا في غَيبةِ قائمنا أعطاهُ اللّه ُ أجرَ ألفِ شهيدٍ مثلِ شُهَداءِ بدرٍ و اُحدٍ؛ هر كه در روزگار غيبت قائم ما، بر ولايت ما استوار ماند، خداوند پاداش هزار شهيد مانند شهيدان بدر و اُحُد را به وى عطا مى فرمايد.»
شهدای بدر و احد، به این جهت که در صدر اسلام به شهادت رسیدند، نزد خداوند دارای جایگاه والایی هستند.
* امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه چه روشنگری هایی درباره مهدویت انجام داده اند؟
ایشان در بند 60 دعای 47 صحیفه سجادیه به ضرورت وجود امام در هر زمانی اشاره می کنند و پیرامون نقش آن امام می فرمایند: «اللّهُمّ إِنّکَ أَیّدْتَ دِینَکَ فِی کُلّ أَوَانٍ بِإِمَامٍ أَقَمْتَهُ عَلَماً لِعِبَادِکَ، وَ مَنَاراً فِی بِلَادِکَ بَعْدَ أَنْ وَصَلْتَ حَبْلَهُ بِحَبْلِکَ؛ خداوندا! تو در هر زمان دينت را به سبب رهبرى بر حق تأييد كردى و او را نشانه اى براى بندگانت، و مشعلى فروزان در شهرهايت به پا داشتى، پس از آنكه ريسمان او را به ريسمان خود وصل كردى».
در زیارت جامعه نیز آمده: «وَمَنِ اعْتَصَمَ بِكُمْ فَقَدِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ؛ و آن كه به شما تمسّك جويد در واقع به خدا تمسّك جسته است.» ... سوال می شود، چگونه ممکن است که انسان از طریق امام به خداوند برسد که امام سجاد(ع) در بند 61 این دعا می فرمایند: «وَ افْتَرَضْتَ طاعَتَهُ، وَ حَذَّرْتَ مَعْصِيَتَهُ، وَ اَمَرْتَ بِامْتِثالِ اَوامِرِهِ، وَ الْاِنْتِهآءِ عِنْدَ نَهْيِهِ؛ و طاعتش را بر همه واجب نمودى، و از نافرمانيش بيم دادى، و به اطاعت دستوراتش، و باز ايستادن از نواهيش» که در زیارت جامعه نیز داریم، هر کس از ائمه معصومین(ع) اطاعت کند، از خداوند اطاعت کرده است.
ايشان در بند 61 این دعا یکی از وظایف منتظران ظهور را یادآور می شوند و می فرمایند: «اَللَّهُمَّ فَاَوْزِعْ لِوَلِيِّكَ شُكْرَ ما اَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيْهِ، وَ اَوْزِعْنا مِثْلَهُ فيهِ، وَاتِهِ مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصيراً، وَ افْتَحْ لَهُ فَتْحاً يَسيراً، وَ اَعِنْهُ بِرُكْنِكَ الْاَعَزِّ، وَ اَشْدُدْ اَزْرَهُ، وَ قَوِّ عَضُدَهُ؛ الهی، ولىّ خود را به سپاس آنچه بر او انعام كردى الهام كن، و ما را نيز به شكر نعمت وجود رهبر برحق ملهم نما، و از نزد خويش قدرتى يارى دهنده به او ببخش، و درهاى كاميابى را سهل و آسان به رويش باز كن، و او را به قوى ترين تكيه گاه خود مدد ده، و او را پشت گرم ساز، و بازويش را توان بخش» که این فرازها بیانگر آن است منتظران باید در دوران غیبت باید دعا نمایند که امام سجاد(ع) با وجود آن که هنوز منجی آخارالزمان به دنیا نیامده است، در صحیه سحادیه ایشان را دعا می کند.
*آیا درباره حکومت جهانی و دولت کریمه حضرت حجت(عج) نیز در دعاهای حضرت سیدالساجدین(ع) اشاراتی وجود دارد؟
ایشان در بند 62 از این دعا انسان را متوجه به حکومت امام زمان (عج) و کارکردهای آن می پردازند و می فرمایند: «وَ اَقِمْ بِهِ كِتابَكَ وَ حُدوُدَكَ وَ شَرآئِعَكَ وَ سُنَنَ رَسُولِكَ صَلَواتُكَ اللَّهُمَّ عَلَيْهِ وَ الِهِ، وَ اَحْىِ بِهِ ما اَماتَهُ الظّالِمُونَ مِنْ مَعالِمِ دِينِكَ، وَ اجْلُ بِهِ صَدآءَ الْجَوْرِ عَنْ طَريقَتِكَ؛ و كتاب و حدود و شرايعت و سنت هاى رسولت را - كه صلواتت بر او و آلش باد - به وسيله او بر پادار، و آنچه از علائم آئينت را كه اهل تجاوز ميرانده اند به وسيله او زنده كن، و از بركت وجودش زنگار ستم از طريقت خود پاك فرما».
* آیا در صحیفه سجادیه می توان الگوی سبک زندگی منتظرانه را یافت و برای امروز به کار گرفت؟
سبک زندگی مطرح شده در صحیفه سجادیه می تواند الگو و راهگشایی برای منتظران ظهور باشد. در مکاتب دینی تلاش می شود تا طرح جامعه ای برای سبک زندگی انسان ها مطرح کنند اما بهترین سبک زندگی تنها از سوی افرادی می تواند تدوین شود که با ویژگی ها و مصالح انسان آشنا باشند و برای عملی شدن آن نیز تلاش کنند که مصداق کامل آن، امامان معصوم(ع) هستند که امام سجاد(ع) با توجه به شرایط زندگی و زمان خود، در قالب دعا به تبیین سبک زندگی برای شیعیان پرداخته است.
سبک زندگی عبارت است از مجموعه ای از اعتقادات، عادات، اخلاقیات و اعمال صالح فردی و اجتماعی که انسان های مومن براساس وظیفه ایمانی و ولایی برای رسیدن به کمال و قرب الی الله در چهارچوب قوانین اسلامی، سیره و آموزه های اهل بیت(ع) آن را عملی می کنند.
در سبک زندگی انسان باید ارتباط با خود، خدای متعال، خانواده و بندگان خدا و در نهایت دشمنان خدا را روشن کند.
امام سجاد(ع) در 54 دعای صحیفه سجادیه با عناوین مختلفی پیرامون این حوزه های ارتباطی سخن گفته اند؛ به عنوان نمونه، در بعد ارتباط فردی انسان با خدا، در دعای اول به ستایش خدا می پردازند و در دعای ششم به نحوه نیایش با خداوند در صبح و شام پرداخته و در نهایت در دعای سی و دوم ایشان نحوه دعا خواندن انسان در نیمه های شب را بیان می فرمایند.
* آیا دعاهای امام سجاد(ع) صرفا مناجات است یا آموزه هایی دیگری نیز دارد؟
دعاهای امام سجاد (ع) صرفاً مناجات نیست بلکه حاوی معارف بسیار است؛ به عنوان مثال در دعای فرزند در حق والدین می فرمایند: «خداوند کاری کن تا در برابر پدر و مادر مانند فردی باشم که در برابر حاکمی مقتدر، فرمانبردار محض است» یا برای بیان شدت محبت نسبت به پدر و مادر می فرمایند: «کمک کن با پدر و مادرم، مانند مادری مهربان برای کودکان رفتار کنم».
امام سجاد(ع) در دعای پدر و مادر برای فرزندان می فرمایند: «خدایا من و فرزندانم را از شر شیطان حفظ کن» که به این منظور بیان می کنند، یکی از وظایف والدین نسبت به فرزندان، محافظت در برابر شرّ شیاطین جنی و انسی است تا در معرض گناه قرار نگیرند.
*دعای مکارم الاخلاق ایشان در چه ابعادی می تواند راهگشای سبک زندگی منتظرانه باشد؟
فرازهای مختلف این دعا می تواند راهگشای منتظران در ارتباط گیری های فردی و اجتماعی باشد که ایشان در بیان زینت های مومنین در این دعا می فرمایند: «خدایا لباس متقین را به من بپوشان» و در وصف این لباس متقین می فرمایند : «فِی بَسْطِ الْعَدْلِ، وَ کظْمِ الغَیظِ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَةِ، وَ ضَمِّ أَهْلِ الْفُرْقَةِ، وَ إِصْلَاحِ ذَاتِ الْبَینِ، وَ إِفْشَاءِ الْعَارِفَةِ، وَ سَتْرِ الْعَائِبَةِ، وَ لِینِ الْعَرِیکةِ، وَ خَفْضِ الْجَنَاحِ، وَ حُسْنِ السِّیرَةِ، وَ سُکونِ الرِّیحِ، ....؛ در گستردن سفره عدل، و فرو خوردن خشم، و خاموش کردن آتش فتنه، و جمع کردن پراکندگان، و اصلاح بین مردم، و آشکارنمودن کارهای خوب، و پوشاندن عیوب، و نرمخویی، و فروتنی، و خوشرفتاری، و وقار،.... » که ابعاد مختلف ارتباطی فردی و اجتماعی انسان ها را نشان می دهد.
انسانی که دارای این صفات باشد می تواند سبک زندگی اسلامی و منتظرانه ای را داشته باشند.
منبع : شبستان
منبع: بسیج نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت basijnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بسیج نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۴۸۳۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دعای خیر عباس‌میرزا در حق ناصرالدین‌شاه یک‌ساله: پنجاه سال خوشی‌ها ببیند
یکصد و بیست و هشت سال پیش در چنین روزی، ناصرالدین شاه قاجار در آستانه‌ی مراسم پنجاهمین سال تاج‌گذاری در سال ۱۲۷۵ خورشیدی (برابر با ۱۷ ذیقعده‌ی ۱۳۱۳ هجری قمری) به دست میرزا رضا کرمانی در حرم شاه عبدالعظیم در شهرری مضروب و مقتول شد. یادداشت زیر اشاره‌ای به دوران طفولیت او و دعای خیر پدربزرگش، عباس‌میرزا برای سلطنت پنجاه‌ساله او است.
آقا محمدخان، پادشاه بلاعقب قاجار، پیش از مرگ نابهنگام خود، برادرزاده‌اش باباخان یا همان فتحعلی‌شاه را به ولیعهدی انتخاب کرد. او در زمان حیاتش، علاوه بر تعیین ولیعهدِ خود، جانشین برادرزاده‌اش را هم برگزید؛ آقا محمدخان، دختر فتحعلیخان قاجار دولّو را که قبلا برای برادرزاده‌اش باباخان خواستگاری کرده بود، به عقد ازدواج وی درآورد. هدف آقا محمدخان از این وصلت ایجاد التیام میان دو تیره‌ی قاجارها، یعنی قوانلوها و دولوها بود. با اینکه فتحعلی‌شاه فرزندان زیادی داشت، لیکن پسر چهارم او، عباس‌میرزا را که حاصل همین وصلت بود بر فرزند ارشد او، محمدعلی میرزا دولتشاه، ترجیح داد و به ولیعهدی منصوب کرد. بدین‌ترتیب مطابق سنتی که آقامحمدخان بنیان نهاده بود، عباس‌میرزای جوان، به عنوان ولیعهد بر حکومت آذربایجان منصوب شد و همراه میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی (مشهور به قائم‌مقام اول) راهی دارالسلطنه‌ی تبریز شد. زندگی کوتاه اما پر فراز و نشیب عباس‌میرزا عمدتا در جنگ‌های طولانی با روسیه‌ی تزاری و تثبیت مرزها در خراسان بزرگ سپری شد. او که از نوجوانی گرفتار بیماری بود، همواره نگران این موضوع بود که مرگ زودهنگامش (پیش از درگذشت فتحعلی‌شاه) موجب خروج سلطنت از خاندان او وراثت سایر فرزندان شاه شود از این رو در مکاتبات متعدد به خصوص در نامه‌هایی که در سال پایانی عمرش برای شاه یا فرزندش محمدمیرزا نوشته، از این موضوع سخن گفته و فتحعلی‌شاه هم در پاسخ به او اطمینان داده که ولیعهدی از خاندان او خارج نخواهد شد. اما در این میان، چند نامه‌ی غیر رسمی از او به‌جامانده که خطاب به عروس ارشدش (مهدعلیای آینده و مادر ناصرالدین‌شاه) نوشته است. او در این نامه‌ها ضمن احوال‌پرسی‌های رایج، در حق «نور چشم» و نوه‌اش ناصرالدین میرزا دعا کرده که پنجاه سال سلطنت کند!
او در دستخطی به ملکه جهان مادر ناصرالدین‌شاه (مهدعلیا) چنین می‌نویسد: «نور چشم عزیزم ملکه جهان گلین خانم کاغذ شما رسید. از سلامت شما خوشوقت شدم. از نور چشمی ناصرالدین‌میرزا نوشته بودید ملاحظه شد خداوند نگاه‌دار او باد امیدوارم با عزت و شوکت زندگی کند. سادات را محترم بشمارد، رعیت را احترام کند حقوق و خدمات همه نوکران را منظور داشته باشد. به محمدمیرزا هم آنچه نوشته بودم نکند در دنیا گرفتار، آخرت هم نخواهد داشت... زیاده فرمایشی نیست. والسلام.» (ثبت به شماره ۲۹۶ - ۱/۷۲۴/۱ - کتابخانه ملی ایران)
عباس‌میرزا در دستخط دیگری که از مشهد برای مهدعلیا فرستاده، ضمن احوال‌پرسی، دعا می‌کند که ناصرالدین‌میرزای یک‌ساله (در زمان نگارش نامه) پنجاه سال سلطنت کند: «در خراسان تحت قبه حضرت امام ثامن ضامن علیه‌الصلوت والسّلام که دعا مستجاب است دعا می‌کنم خیرها و خوشی‌ها و کامرانی‌ها کند و از پدرش پنجاه سال خوشوقتی‌ها ببیند با نصرت و عزت؛ به شرط آنکه تمام وصایای مرا رفتار کند...». (لاچینی، ابوالقاسم (۱۳۲۶): احوالات و دستخط‌های عباس میرزا قاجار نایب‌السلطنه، تهران، بنگاه مطبوعاتی افشاری صص ۵۵-۵۶)
او در دستخط دیگری به محمدمیرزا که در همین ایام نوشته، مجددا همین عبارت‌ها را تکرار می‌کند: «در آستان حضرت رضا صلوت‌الله علیه استدعا کردم که دومرتبه آن‌جا شرفیاب شوم و مسئلت عزت و بقای شما و اولاد شما را کرده‌ام... این‌دفعه دعا می‌کنم که سال‌ها شما راحت و با عزت و ناصرالدین‌میرزا در سایه شما سلامت بوده، پنجاه سال بعد از شما خوشی‌ها بیند...». (لاچینی، ص ۵۷)
درواقع منظور عباس میرزا از عبارت «پنجاه سال بعد از شما خوشی‌ها بیند» جانشینی ناصرالدین میرزا به جای پدرش در مقام سلطنت است و همان‌طور که او خواسته بود، شاه آینده، نیم قرن بر تخت سلطنت نشست و نهایتا مصادف با جشن پنجاه‌سالگی سلطنتش به ضرب گلوله‌ی میرزارضا کرمانی جان باخت.
۲۵۹57
*پژوهشگر تاریخ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901708
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت