به نقل از «شبستان»

افزایش ۷۴ درصدی هوش اخلاقی با آموزش دعای مکارم الاخلاق

تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۴۸۹۴۷۸

تحلیل آماری نشان داد گروهی که دعای مکارم الاخلاق را آموزش دیده بود، نسبت به گروه آموزش ندیده به افزایش ۷۴ درصدی هوش اخلاقی رسیده است. این یافته نشان می دهد دعای مکارم الاخلاق دارای جنبه آموزشی است.

به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از طلیعه، سیدعلی مرعشی، روانشناس و استاد دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: یکی از کارهای خوب انجام گرفته در زمینه رویکردهای اخلاقی سازه ای در روانشناسی و مدیریت، هوش اخلاقی است به این معنی که انسان چقدر ذکاوت دارد که تشخیص دهد چه کاری اخلاقی است یا چه کاری اخلاقی نیست؟!

 

وی افزود: ما بر اساس مولفه هایی که در هوش اخلاقی وجود دارد، این فرضیه که محتوای دعای ۲۰ صحیفه سجادیه با عنوان مکارم الاخلاق می تواند هوش اخلاقی افراد را بالا ببرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به همین منظور از چند دانشگاه مختلف نمونه ۵۰ نفری را انتخاب کردیم و این نمونه ها را به طور تصادفی به آزمایش و شاهد تقسیم کردیم. به گروه آزمایش، دعا را آموزش دادیم و به گروه شاهد هیچ آموزشی داده نشد. قبل از آموزش از هر دو گروه پیش آزمون و بعد از آزمایش پساآزمون گرفتیم.

 

وی تصریح کرد: تحلیل آماری نشان داد گروهی که دعای مکارم الاخلاق را آموزش دیده بود، نسبت به گروه آموزش ندیده به افزایش ۷۴ درصدی هوش اخلاقی رسیده است. این یافته نشان می دهد دعای مکارم الاخلاق دارای جنبه آموزشی است که می توان آن را به دنیا معرفی کرد و دارای پشتوانه پژوهشی است. مبانی این یافته، اسلامی و سنخ آن روانشناسی است. به این ترتیب می توان یافته های متعددی را پیدا کرد. وقتی یافته ها با هم مرتبط شوند نظریه را بوجود می آورند. نظریه های مختلف در کنار هم مکتب روانشناسی اسلامی را ایجاد می کنند. این روش از جزء به کل رسیدن است.

 

دست پر منابع اسلامی در حوزه روانشناسی

 

وی اضافه کرد: شیوه رسیدن از کل به جزء هم وجود دارد. در منابع اسلامی مساله های زیادی درباره موضوعات روانشناسی وجود دارد که می توانیم استخراج کنیم و آیه ها و روایات را با موضوع روانشناسی از منابع اسلامی در کنار هم قرار می دهیم. در نتیجه  دارای نظریه از نظر اسلامی می شویم. در این شیوه کلان به خرد ابتدا نظریه ساخته می شود و سپس درباره آن پژوهش می شود.

 

مرعشی بیان کرد: دعایی در صحیفه سجادیه به نام دعای بیماری وجود دارد که امام سجاد(ع) آن را در هنگام بیماری می خواند. ما معتقدیم محتوای بیماری می تواند چهار مرحله انکار، خشم، اضطراب و افسردگی که فرد در مواجهه با شنیدن بیماری مهلک با آن روبرو می شود را رفع کند. این دعا شناخت درمان معنوی است و نگاه فرد به موضوع بیماری را تغییر می دهد.

 

این روانشناس افزود: امام سجاد(ع) در این دعا می فرماید: «خداوندا این بیماری به قدرت تو بر من عارض شد. خدایا من تورا شکر می کنم به خاطر سلامتی که تاکنون داشتم. خدایا من نمی دانم در زمان سلامت باید بیشتر شکر می کردم یا اکنون؛ زیرا آن زمان سلامتی به من نشاط می داد تا عبادت کنم و برای عاقبتم مفید بود و حالا بیماری باعث می شود که گناهانم بخشیده شود و این برای آخرت من مفید است.» این دعا مکالمه دوستانه با خدا و رضا و تسلیم در برابر او و ضد اضطراب و غم است.

 

این استاد دانشگاه افزود: چرا ما می گوییم صحیفه سجادیه، قرآن صاعد است زیرا پاسخی است که امام(ع) به پیام خدا داده است. پیام خدا در این دعا این است که آگاه باشید دوستان خدا غمگین و مضطرب نمی شوند، یعنی تعادل روانشناختی خود را از دست نمی دهند. ما فرض داریم اگر این دیدگاه ها را به بیماران منتقل کنیم اضطراب و خشم آنها کاهش پیدا می کند.

 

تاثیر دعای مکارم الاخلاق بر درمان بیماری های صعب الاعلاج

 

مرعشی با اشاره به پژوهش انجام گرفته دیگر در رابطه با بیماران صعب العلاج گفت: پژوهش دیگری نشان می دهد اگر وضع روانشناختی بیماران صعب العلاج را بهبود ببخشیم احتمال بهبود جسمانی آن بیشتر می شود زیرا فشارهای روانی عملکرد فیزیولوژیکی بدن را برهم می زند. پس احتمال دارد این دعا غیر از حفظ سلامت روان فرد احتمالا در بهبود بیماری کمک کند. در انتهای این دعا امام سجاد(ع) می فرماید: «خدایا گناهان مرا ببخش و من را بهبود بده.»

 

وی ادامه داد: می توان این آیه را بر بیماران مختلف امتحان کرد. افرادی که بیمار می شوند استعداد پذیرش این مسائل را دارند. خداوند می فرماید: «گاهی انسان ها را در مشکل می اندازم تا بدانند خدا هم وجود دارد.» گرفتاری های پیش آمده برای این است که هدف خود را گم نکنیم و به مسیر بازگردیم.

 

مرعشی اظهار کرد: ما از آیه «کسانی هستند که برای رضای خدا و برای تثبیت نفس انفاق می کنند» هم برداشت روان شناسانه داریم. ما تثبیت نفس را در این آیه فرض بر داشتن ثبات روانی می کنیم، یعنی کسی که بهداشت روانی بهتر داشته باشد اما در بعضی از تفاسیر تثبیت نفس به عقاید تفسیر می شود در حالی که عقاید منظور نیست.

 

وی با تأکید بر اهمیت انجام پژوهش برای اثبات فرضیه گفت: برای اثبات درستی مفهوم آیات و روایات به جامعه جهانی علمی باید پرسشنامه تهیه شود و طرح تجربی برای آن انجام داد. اگر این فرضیه جواب دهد به یافته روانشناسی می رسیم که مبنای آن آموزه های دینی است و می توانیم آن را در دنیا مطرح کنیم. در نتیجه ما راهکار عملی برای بهداشت روانی بر اساس آموزه های خود و با تکیه بر پژوهش داریم. 

 

مرعشی یادآور شد: خداوند می فرماید: «در قرآن چیزی کم نگذاشته ایم و هر چه برای سعادت شما لازم بوده بیان کرده ایم.» منابع دینی ما هم غنی هستند و هم ادعای غنی شدن را دارند. قرآن برای رشته های مدیریت و جامعه شناسی و اقتصاد هم مطلب ارائه کرده است.

 

به گفته مرعشی ما متدولوژی و روش پژوهش غرب را قبول داریم اما آنها را ناقص می دانیم، زیرا تنها راه دستیابی به یافته های قابل اعتماد نیستند.

 

وی با اشاره به منبع غنی وحی گفت: ما منبع معرفت و شناخت را صرفا پوزیتیویست و مشاهده نمی دانیم بلکه وحی را منبع معرفت قابل اعتماد می دانیم که خطاپذیری آن صفر است. وحی منبع شناخت برای ما محسوب می شود. اگر علمی مدون تولید شود و قابل ارائه باشد باید بر اساس روش ها هم خطاناپذیری آن عمل کرد.

 

پژوهش زبان مشترک ما با دیگران است

مرعشی افزود: ما کار پژوهش را انجام می دهیم تا گستره پذیرش آن را افزایش دهیم نه اینکه خطاناپذیری آن را ثابت کنیم. ما اگر بخواهیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم باید زبان مشترکی با آنها داشته باشیم و پژوهش زبان مشترک ماست. هیچ موردی در منابع اسلامی نیست که خطا در آن وجود داشته باشد.

 

این روانشناس اظهار کرد: اگر حجم قابل ملاحظه از ایده های استخراج شده از متون با پشتوانه پژوهشی در حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار ایده داشته باشیم می توانیم از جامعه جهانی بخواهیم دیگر ایده ها را بپذیرند؛ یعنی اطمینان و باور را در آنها ایجاد کنیم. دانشگاهیان در غرب چشم انتظار ارائه چنین ایده هایی از سوی ما هستند.

 

وی در پایان سخنانش گفت: متاسفانه این پژوهش ها را اگر بخواهیم در کشور منتشر کنیم با دشواری های متعددی روبرو هستیم در حالیکه این پژوهش ها در خارج از کشور به سرعت منتشر می شوند. جامعه علمی جهانی زودتر از ما متوجه شدند که منابع دینی ما غنی هستند اما مانند ما به این منابع اشراف ندارند.

پایان پیام/9

منبع: شبستان

کلیدواژه: مجلس دهه کرامت اوقات فراغت دولت فوتبال ارزانی دبیرخانه کانون های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان کانون های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان مکارم الاخلاق علوم انسانی اسلامی روانشناسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۴۸۹۴۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آزمون‌ پذیرش مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی در خردادماه

رئیس مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی از برگزاری از آزمون‌ پذیرش مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی در خردادماه امسال خبر داد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم ازقم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان در جمع اصحاب رسانه، ضمن تبریک روز معلم، بحث تربیت را از مهم‌ترین رسالت‌های این مؤسسه برشمرد و در تبیین فلسفه تشکیل مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی، اظهار داشت: معارف دینی و آموزه‌های الهی در سه بخش اعتقادات، اخلاقیات و احکام و شریعت خلاصه و تقسیم می‌شود.

 وی با بیان این که در جوامع اسلامی بخش احکام، رفتارها، شریعت و مناسک تا حدود زیادی موردتوجه قرار می‌گیرد، افزود: متأسفانه بخش مهمی که کمتر بدان توجه می‌شود، بخش باورها و اعتقاداتی است که فلسفه دین متکفل آن است.

زارعان بخش اعتقادات و باورها، را عرصه پاسخ به شبهات فلسفی و اعتقادی برشمرد و گفت : در حوزه اعتقادات و باورها عرصه فراگیر مباحث اخلاقی که مرزهای دینی را در می‌نوردد، جایگاه بخشی نشده، کمتر موردتوجه قرار گرفته است.

 رئیس مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی ضمن اشاره به فقدان مهندسی‌های علمی برای تجلی اخلاق اسلامی در جامعه، خاطرنشان کرد: در سطح جامعه اسلامی بیش از آنچه که در مقام نظر و سطح دانش دچار مشکل باشیم، در مقام رفتار و سبک زندگی دچار چالش هستیم.

 وی تصریح کرد: آنچه امروز در جامعه انسانی شاهد آن هستیم، به‌ویژه در قضیه فلسطین و غزه که بیت الغزل مباحث و مسئله نخست جهان اسلام است، بیش از آن که معارضه نظامی و سیاسی باشد، شاهد بداخلاقی در جوامع انسانی هستیم.

 زارعان افزود: امروز در جبهه اسلامی مقابله با رژیم صهیونیستی، شاهد بزرگ‌ترین شاخص‌های اخلاقی هستیم که در غزوات نبوی نیز روی می‌داد؛ در مقابل رژیم صهیونیستی بدترین بد اخلاقی‌ها را رقم می‌زند.

 رئیس مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی با بیان این که در قضیه غزه هر آنچه از بی‌اخلاقی، بداخلاقی و زیر پا گذاشتن معیارهای اخلاقی به ذهن بیاید، اتفاق می‌افتد، یادآور شد: امروز شاهد قتل‌عام فجیع زنان و کودکان هستیم و دایره المعارف پرآوازه بی‌اخلاقی‌های غربی در غزه روی می‌دهد.

 وی به مشکلات سبک زندگی جوامع اسلامی و انسانی اشاره و ضعف‌های اخلاقی سطوح مختلف اجتماعی را موردتوجه قرار داد و اظهار داشت: تمام بی‌ملاحظگی‌ها و عدم رعایت حقوق یکدیگر بیش از رضایتمندی، اضطراب‌های فراوانی را در زندگی ایجاد می‌کند؛ در جامعه نیازمند ارتقای تحقق دانشی اخلاق و توجه عملیاتی به این مهم هستیم.

 زارعان ضمن اشاره به ظرفیت‌های پویای مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی تصریح کرد: مؤسسه اخلاق باتکیه‌بر توان دانشی حوزه‌های علمیه و تقویت ارتباطات دانشگاهی، موفق شده رشته‌های مرتبط بااخلاق اسلامی را ناظر به نیازهای حوزه‌های دانشی مختلف راه‌اندازی نماید. این مؤسسه در زمینه اخلاقی، تربیتی و مشاوره با مجوز وزارت علوم فعالیت‌های گسترده‌ای را رقم زده است.

 وی با بیان این که مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی هم‌زمان با بحث دانشگاهی فعالیت آموزشی را در قالب مرکز تخصصی حوزوی تعلیم‌وتربیت اسلامی دنبال می‌کند، خاطرنشان کرد: پژوهشکده تهذیب، انتشارات اخلاق اسلامی، مرکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی آلاء و نیز مرکز رسانه‌ای مرآ با محوریت اخلاق و تربیت از مهم‌ترین رویکردهای مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.

 رئیس مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی یادآور شد: در کنار پرورش نیرو و تربیت نیروهایی که مسلط به دانش اخلاق و تربیت هستند، متعهد هستیم تا امتداد اجتماعی بازدهی کارها و اقدامات صورت‌گرفته را در حوزه‌های اشتغال آفرینی اخلاقی و ارتقای بازدهی‌های معرفتی عرصه‌های نظری و دانشی اخلاق اسلامی دنبال نماییم.

 زارعان گزارشی از پذیرش بالغ بر 400 نفر از طلاب سطح 2 حوزه ارائه و با بیان این که تا کنون 200 نفر از این عزیزان پایان‌نامه‌های خود را دفاع کرده‌اند، گفت: شکل‌گیری فعالیت راهبردی میثاق مشترک واحدهای این مؤسسه است که با تمرکز بر کیفی بخشی فعالیت‌ها، این مهم را مبتنی بر نگاه حوزوی - دانشگاهی و علمی - عملی به حوزه اخلاق پیگیری می‌کند.

 وی سیاست حکمت بنیانی را از دیگر اهداف این مؤسسه برشمرد و با بیان این که زمینه‌های حکمی کار و کیفیت‌گرایی علمی همواره ملاک قرار گرفته شده است، تصریح کرد: تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در رأس تمام مباحث مؤسسه آموزش عالی اخلاق قرار دارد. بخش اخلاق و معنویت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی محوری‌ترین فعالیت این مؤسسه برای تقویت همراهی حوزه و دانشگاه در عرصه اخلاق اسلامی است.
رئیس مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی عنوان کرد: این مؤسسه در ترسیم اهداف و شکل‌دهی رسالت‌ها، مرهون تلاش‌های علامه مصباح یزدی است که در خصوص تحول علوم‌انسانی در حوزه‌های علمیه و بحث اسلامی‌سازی علوم‌انسانی کارهای ژرفی را رقم زده است.

زارعان در بخش پایانی سخنان خود گزارشی از پذیرش طلاب سطح 2 در رشته‌های اخلاق اسلامی، مشاوره و روان‌شناسی اسلامی، اخلاق کاربردی و... ارائه کرد و اظهار داشت: طراحی دوره‌های کوتاه‌مدت در عرصه‌های مختلف دانش اخلاق اسلامی از دیگر رویکردهای مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.

 وی خاطرنشان کرد: تربیت اسلامی، اخلاق اسلامی، مشاوره اسلامی، برنامه‌ریزی آموزشی، مدیریت آموزشی و نیز نیازهایی که در بخشی از فعالیت‌های حوزه و آموزش‌وپرورش اعم از برپایی دوره‌های تربیت مربی کودک و نوجوان و مباحث مربوط به روان‌شناسی و فعالیت‌های ترکیبی دنبال می‌شود، از دیگر رویکردهای این مجموعه است.

 زارعان گزارشی از آزمون‌ پذیرش مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی در خردادماه امسال ارائه و بر اهمیت جهت‌دهی تحصیلی طلاب تأکید کرد و افزود: پیگیری و ارائه تحصیلات تخصصی در رشته‌هایی که بازدهی اجتماعی آن ناظر به رسالت دینی حوزه‌های علمیه در بسترهای مختلف اخلاقی است، از جمله رسالت‌های مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.

انتهای پیام/